เมื่อสื่อดั้งเดิมเรียนรู้ที่จะ “ปรับ” และ “ขยับ” วงการสื่อออนไลน์ก็อาจจะมีสะ

ในช่วงไม่กี่สัปดาห์ที่ผ่านมา เราเห็นความเคลื่อนไหวของแวดวงสื่อออนไลน์พอสมควรกับการเปิด The Standard และ The Cloud ซึ่งก็เรียกว่าสร้างสีสันเช่นเดียวกับความเคลื่อนไหวของ “สื่ออาชีพ” ในโลกดิจิทัลอยู่พอสมควร

อันที่จริงแล้ว เรื่องของ Publisher ในโลกออนไลน์นั้นก็คงไม่ใช่เรื่องใหม่อะไร เราเห็นการเติบโตและขึ้นมาเป็นเว็บไซต์ชั้นนำอย่าง Sanook Kapook การที่สื่อเดิมหันมาทำเว็บไซต์ข่าวอย่างจริงจังไม่ว่าจะเป็น Thairath ข่าวสด Manager และอีกหลายๆ หัวไม่เว้นแม้แต่ช่องทีวีอย่าง PPTV เองก็หันมา “ผลิคคอนเทนต์ออนไลน์” อย่างจริงจัง นั่นยังไม่นับกับบรรดาบล็อกเกอร์ที่เคยครองพื้นที่นี้มานาน การเกิดจำนวน Facebook Page อย่างมากมายเช่นเดียวกับ YouTuber ที่ใช้ประโยชน์ของ Social Media กันอย่างเต็มที่

ถ้ามองในแง่ผู้บริโภคมันก็คงเป็นเรื่องดีกับการที่เรามี “ทางเลือกคอนเทนต์” มากขึ้น แต่ถ้าเราเป็นผู้เล่นใน “ตลาดคอนเทนต์” ก็อาจจะเป็นเรื่องที่น่ากังวลใจเสียมากกว่า

ทำไมผมถึงพูดอย่างนั้นหรือครับ?

ถ้าเรามองกันตามจริง เราจะเห็นว่าโลกออนไลน์เคยเป็นเหมือนอาณาเขตของคนอีกกลุ่มที่ไม่ใช่สื่อดั้งเดิมมาอยู่พักใหญ่ๆ เช่นกุล่มคนทำเว็บ หรือกลุ่มบล็อกเกอร์ ที่ผลิตคอนเทนต์กันจนถึงขั้นสะเทือนวงการสื่อกันมาแล้วเมื่อคนจำนวนมากหันมาเสพคอนเทนต์บนโลกออนไลน์มากขึ้นเรื่อยๆ

ณ จุดนั้น เราก็มักพูดกันติดปากว่าถึงเวลาที่สื่อเดิมอย่างนิตยสารและทีวีจะต้องปรับตัวเพื่อให้อยู่รอด เพราะถ้าไม่ปรับตัวก็จะต้องปิดตัวเองไปอย่างที่เห็นข่าวกันอยู่บ่อยๆ

แล้วถ้าเกิดว่าพวกเขาปรับตัวได้ล่ะ จะเกิดอะไรขึ้น?

ตัวอย่างน่าคิดของสถานการณ์นี้คือการที่เราเห็นสื่อดั้งเดิมที่เคยอยู่ในโลกของ Printing หรือ TV ขยับและหันมาผลิตคอนเทนต์คู่ขนานกันไป และโตขึ้นอย่างรวดเร็วในเวลาไม่นาน

ซึ่งมันก็ไม่แปลกอะไรหรอกครับ เพราะสื่อเหล่านี้ล้วนเป็นบริษัทขนาดไม่เล็ก ที่มีทั้ง “ทุน” และ​ “กำลังคน” ซึ่งเผลอๆ ยิ่งพบว่าการทำงานออนไลน์นั้นไม่ต้องลงทุนและใช้คนมากเท่ากับสมัยก่อนด้วยแล้ว มันก็ยิ่งทำให้สเกลของการสร้างคอนเทนต์ของสื่อเหล่านี้บนโลกออนไลน์ยิ่งโตแบบก้าวกระโดด

นั่นยังไม่พูดถึงเรื่องของคุณภาพและความเจนจัดในการทำงานจากประสบการณ์ที่เคยมีมาก่อน

ในมุมมองของผมนั้น ตลาดคอนเทนต์ในอีกไม่นานต่อจากนี้คงจะมีการเปลี่ยนแปลงอีกพอสมควร ขั้วอำนาจเดิมที่เคยมีอิทธิพลอยู่เยอะอาจจะถูกสั่นคลอนเอาได้ง่ายๆ เมื่อผู้เล่นใหม่ (แต่หน้าเก่า) เริ่มรู้จักวิธีใช้งานดินแดนใหม่นี้ แถมพวกเขามีทรัพยากรที่พร้อมอยู่เป็นทุนเดิมด้วย ทีนี้ก็อยู่ที่ว่าสื่อดั้งเดิมเหล่านี้จะเรียนรู้ได้เร็วแค่ไหน จะสามารถปรับโมเดลการทำคอนเทนต์ให้ทันหรือดีกว่าผู้เล่าเดิมในตลาดได้หรือไม่ เพราะเกมนี้ไม่ใช่เกมที่ว่าคนมาก่อนจะชนะตลอดไปหากว่าคนมาทีหลังทำได้ดีกว่าและต่อเนื่อง

บล็อกวันนี้ก็เขียนสั้นๆ เป็นเหมือนความคิดเห็นเล็กๆ น้อยหลังจากที่เราเห็นการเปิดตัวของ “สื่อทางเลือกใหม่” หลายสื่อในช่วงไม่กี่เดือนหลัง และบอกได้เลยว่านี่อาจจะเป็นอีกหนึ่งจุดเปลี่ยนสำคัญของวงการสื่อไทยเลยก็ได้